‘Beter voorkomen dan genezen’ is een bekende uitspraak, en voor hoefbevangenheid geldt dit zeker. Deze aandoening, die helaas veel voorkomt bij paarden en pony’s, kan ernstige gevolgen hebben als het niet tijdig wordt herkend en behandeld.
Maar wat is hoefbevangenheid precies, hoe herken je het, en nog belangrijker: hoe kun je het voorkomen? In deze blog beantwoorden we deze vragen.
Wat is hoefbevangenheid?
Hoefbevangenheid, ook wel Laminitis genoemd, is een ontsteking van de lamellen die het hoefbeen verbinden met de hoefwand. Door de ontsteking ontstaat zwelling en vochtophoping, wat een enorme druk veroorzaakt. In ernstige gevallen kunnen de lamellen loslaten, waardoor het hoefbeen kantelt of zelfs door de hoefzool heen breekt. Dit kan fataal zijn voor het paard.
Wat veroorzaakt hoefbevangenheid?
Het exacte mechanisme achter hoefbevangenheid is nog niet volledig bekend, maar er zijn enkele bekende triggers:
- EMS (Equine Metabolic Syndrome): Een combinatie van overgewicht en insulineresistentie, vergelijkbaar met metabool syndroom bij mensen.
- PPID (voorheen Cushing): Een hormonale aandoening bij oudere paarden die de stofwisseling verstoort.
- Dieet: Voeding rijk aan suikers en zetmeel, zoals jong gras, haver of krachtvoer.
- Systemische aandoeningen: Bijvoorbeeld een merrie die te lang aan de nageboorte blijft staan of een ontsteking aan de dikke darm.
- Overbelasting: Wanneer een paard één been overbelast door een blessure of langdurig bewegen op een harde ondergrond.
Wat zijn de symptomen?
Hoefbevangenheid herken je aan de volgende signalen:
- Pijnlijk lopen en moeite met opstaan.
- Typerend gestrekt staan, waarbij het paard de voorbenen ontlast.
- Veel liggen.
- Een harde, dikke manenkam als vroeg symptoom.
Bij twijfel is het cruciaal om direct een dierenarts in te schakelen.
Hoe behandel je hoefbevangenheid?
Bij acute hoefbevangenheid:
- Stop met voeren: Geef het paard geen krachtvoer of suikerrijke voeding.
- Bel de dierenarts: Deze kan ontstekingsremmende en pijnstillende medicijnen voorschrijven.
- Koel de hoeven: Gebruik koud water of laat het paard in nat zand staan om de doorbloeding te bevorderen.
- Beperk beweging: Laat het paard rusten; lopen kan verdere schade aanrichten.
- Ondersteuning van de hoeven: Met behulp van een hoefsmid of dierenarts kun je de voeten ondersteunen om druk op de buigpezen te verminderen.
In ernstige gevallen kan hoefbevangenheid chronisch worden, of kan euthanasie noodzakelijk zijn. Daarom is het belangrijk om tijdig in te grijpen.
Hoe voorkom je hoefbevangenheid?
Voorkomen is altijd beter dan genezen. Met deze maatregelen verklein je het risico:
- Weidemanagement: Laat paarden later op de dag grazen, vooral in het voorjaar wanneer gras veel fructaan bevat.
- Voeding: Zorg voor een stabiel dieet met kwalitatief goed hooi en een laag suiker- en zetmeelgehalte. Let ook op bij het voeren van krachtvoer.
- Hoefverzorging: Laat de hoefsmid regelmatig komen om de hoeven in goede conditie te houden.
- Let op merries na het veulenen: Als de nageboorte na drie uur niet loskomt, schakel dan een dierenarts in.
- Voorkom overbelasting: Dit geldt niet alleen voor de hoeven, maar voor de algemene gezondheid van je paard.
Met de juiste preventieve maatregelen kun je hoefbevangenheid in veel gevallen voorkomen. Herken je de symptomen bij jouw paard? Wacht dan niet te lang en raadpleeg direct een dierenarts. Zorg goed voor je paard, want een gezonde hoef is de basis van een gezond paard!
